Page 3 - internet
P. 3
EDİTÖR’DEN sirdergisi.com
Şubat 2024 - Şaban 1445
KAAN
"Göklerin Kartalı"
Yavuz Selim PINARBAŞI
Türk Hava Kuvvetleri Komutanlığımızın envanterinden 5’inci nesil çok rollü savaş uçağı olan KAAN, hem hava-
2030’lu yıllardan itibaren kademeli olarak devreden hava, hem de hava-yer muharebelerinin gereksinimleri
çıkartılması düşünülen F-16 uçaklarının yerini alabilecek, için üstün kabiliyetler sağlamaktadır. Türk Havacılık Uzay
yurt içi imkân ve kabiliyetler ile tasarlanan ve geliştirilen Sanayii’nin, yüksek hayatta kalma kabiliyetine haiz, güçlü
bir savaş uçağının üretilmesi ve bu uçağı tasarlayıp ve atik platformu KAAN; sahip olduğu akıllı ve güçlü savaş
geliştirebilecek insan gücü ve altyapının oluşturulması kabiliyetleri ile tam bir savaşçıdır.
amacıyla başlatılan KAAN Geliştirilmesi Projesi’nde KAAN Geliştirilmesi Projesi’nde en önemli adımlardan
şirketimiz ana yüklenici konumundadır. bir tanesi olan aerodinamik geometrinin belirlenmesi
Projede yeni nesil bir uçakta olması gereken düşük ve en iyileştirilmesi için test faaliyetleri ile en gelişmiş
görünürlük, dâhili silah yuvası, yüksek manevra kabiliyeti, mühendislik araç ve yöntemleri kullanılmaktadır.
artırılmış durumsal farkındalık ve sensör füzyonu gibi KAAN kokpit tasarımı, 5’inci nesil savaş uçaklarının
teknoloji alanlarındaki kazanılacak kabiliyetlerle Türkiye; sahip olması gereken kabiliyet ve donanımlar gözetilerek
dünyada ABD, Rusya, Çin vb. 5’inci nesil bir muharip uçağı pilotun iş yükünü en aza indirgemeye yönelik olarak
üretebilecek altyapı ve teknolojiye sahip sınırlı sayıdaki olgunlaştırılmaktadır. Tasarım sürecinde pilotun içinde
ülkeler arasında yerini alacaktır. bulunduğu fiziksel, bilişsel ve çevresel faktörler göz
KAAN'ın Türk Hava Kuvvetleri Komutanlığının önünde bulundurularak pilot durumsal farkındalığını
envanterinde bulunan diğer savaş uçakları, İnsansız artıracak bir kokpit ortamı geliştirilmektedir.
Hava Araçları (İHA) ve Havadan İhbar ve Kontrol (HİK) 21 Şubat 2024 tarihinde saat 08:50’de ilk uçuşunu
gibi platformlar ve tedarik edilmesi planlanan diğer gerçekleştirerek 13 dakika havada kaldı. Bu uçuşta 8000
unsurlarla ortak çalışabilir şekilde görev yapması ve feet irtifaya çıktı ve 230 knot hıza ulaştı.
üretilecek uçakların 2070’lere kadar Türk Hava Kuvvetleri KAAN üstün hava hâkimiyetini:
Komutanlığı envanterinde yer alması öngörülmektedir. - Yeni Silahlarla Arttırılmış Havadan Havaya Muharebe
KAAN Geliştirilmesi Projesi Sözleşmesi, SSB ile 05 Ağustos Menzili
2016 tarihinde imzalanmış olup başta ana yüklenici TUSAŞ - Yüksek/Süpersonik Hızda Dahili Silah Yuvalarından
olmak üzere, proje kapsamında görev alan tüm paydaşlar Hassas ve Tam Vuruş
ile birlikte çalışmalar sürdürülmektedir. İmzalanan mevcut - Yapay Zekâ ve Nöral Ağ Desteğiyle Arttırılmış Muharebe
sözleşme, geliştirme ve üretim sürecinin bir parçası Gücü ile sağlamaktadır.
olan ön tasarım aşamasını kapsamaktadır. Söz konusu
dönem içinde hava aracının tasarlanması, mühendislik,
teknoloji, test altyapılarının ve sertifikasyon süreçlerinin
geliştirilmesi, muharip uçak tasarım ve geliştirilmesine
yönelik kabiliyet kazanılması amaçlanmaktadır. TUSAŞ
ile BAE Systems (İngiltere) arasında KAAN geliştirmesine
yönelik ‘Ana İlkeler Sözleşmesi’ (Heads of Agreement)
28 Ocak 2017 tarihinde, anlaşma tutanağı ise 10 Mayıs
2017’de imzalanmıştır. TUSAŞ ve BAE Systems arasındaki
iş birliği sözleşmesi 25 Ağustos 2017 tarihinde imzalanarak
yürürlüğe girmiştir.
Ön tasarım aşaması sonunda ise projenin takip
eden dönem ve aşamaları için kesintisiz bir geçiş
öngörülmektedir.
TUSAŞ, projenin ana hedefleri doğrultusunda ülkemizin
muharip uçak tasarımı, üretimi, entegrasyonu,
sertifikasyonu, bakım ve idamesine yönelik bilgi
ve tecrübesini artırmak için tüm milli imkânlardan
yararlanma yönünde azami gayret göstermektedir.
KAAN’da Hv.K.K.lığı harekât isterlerini karşılayabilmek
amacıyla belirlenen çift motorlu KAAN konfigürasyonunda
kullanılması hedeflenen özgün Motor Geliştirme Projesi
yürütülmektedir. Özgün Motor Geliştirme Projesi
tamamlanıncaya kadar KAAN’da hazır motor kullanılarak
hava aracı geliştirme faaliyetleri sürdürülecektir.
1 1