Page 9 - mayis_internet

sirdergisi.com
Mayıs 2021 - Ramazan 1442

ve Hükümet Başkanlığına Mustafa Kemal seçildi. çıkarak devlet çalışmalarını yerinde denetledi.
Türkiye Büyük Millet Meclisi, Kurtuluş Savaşı'nın İlgililere aksayan yönlerle ilgili emirler verdi.
başarıyla sonuçlanması için gerekli yasaları kabul Cumhurbaşkanı sıfatıyla Türkiye'yi ziyaret eden
edip uygulamaya başladı. yabancı ülke devlet başkanlarını, başbakanlarını,
Türk Kurtuluş Savaşı 15 Mayıs 1919'da bakanlarını ve komutanlarını ağırladı.15-20 Ekim
Yunanlıların İzmir'i işgali sırasında düşmana ilk 1927 tarihinde Kurtuluş Savaşı'nı ve Cumhuriyet'in
kurşunun atılmasıyla başladı. 10 Ağustos 1920 kuruluşunu anlatan büyük nutkunu, 29 Ekim 1933
tarihinde Sevr Antlaşması'nı imzalayarak aralarında tarihinde de 10. Yıl Nutku'nu okudu.
Osmanlı İmparatorluğu'nu paylaşan Birinci Dünya Atatürk özel yaşamında sadelik içinde yaşadı. 29
Savaşı'nın galip devletlerine karşı önce Kuvayı Ocak 1923'de Latife Hanım’la evlendi. Birçok yurt
Milliye adı verilen milis kuvvetleriyle savaşıldı. gezisine birlikte çıktılar. Bu evlilik 5 Ağustos 1925
Türkiye Büyük Millet Meclisi düzenli orduyu tarihine dek sürdü. Çocukları çok seven Atatürk,
kurdu, Kuvayı Milliye ile ordunun bütünleşmesini Afet (İnan), Sabiha (Gökçen), Fikriye, Ülkü, Nebile,
sağlayarak savaşı zaferle sonuçlandırdı. Rukiye, Zehra adlı kızları ve Mustafa adlı çobanı
manevi evlat edindi. Abdurrahim ve İhsan adlı
çocukları himayesine aldı.
Mustafa Kemal yönetimindeki Türk Kurtuluş
Savaşı’nın önemli aşamaları şunlardır: 1937 yılında çiftliklerini hazineye, bir kısım
taşınmazlarını da Ankara ve Bursa Belediyelerine
bağışladı. Mirasından kız kardeşine, manevi
Sarıkamış (20 Eylül 1920), Kars (30 Ekim 1920) evlatlarına, Türk Dil ve Tarih Kurumlarına pay ayırdı.
ve Gümrü'nün (7 Kasım 1920) kurtarılışı Kitap okumayı, müzik dinlemeyi, dans etmeyi, ata
binmeyi ve yüzmeyi çok severdi. Zeybek oyunlarına,
Çukurova, Antep, Maraş, Urfa savunmaları güreşe, Rumeli türkülerine ilgisi vardı. Tavla ve
bilardo oynamaktan büyük keyif alırdı. Sakarya adlı
(1919- 1921) atıyla köpeği Fox'a çok değer verirdi. Zengin bir
kitaplık oluşturmuştu. Akşam yemeklerine devlet
Birinci İnönü Zaferi (6 -10 Ocak 1921) ve bilim adamlarını, sanatçıları davet eder, ülkenin
sorunlarını tartışırdı. Temiz ve düzenli giyinmeye
özen gösterirdi. Doğayı çok severdi. Sık sık Atatürk
İkinci İnönü Zaferi (23 Mart-1 Nisan 1921) Orman Çiftliği'ne gider, çalışmalara bizzat katılırdı.
Fransızca ve Almanca biliyordu. Bütün hayatı
Sakarya Zaferi (23 Ağustos-13 Eylül 1921) mücadele içinde geçen Atatürk’ün 1937 yılının
sonlarına doğru sağlığı bozulmaya başladı. Buna
rağmen o dönemde yoğun bir biçimde bitmeyen
Büyük Taarruz, Başkomutan Meydan bir heyecanla Hatay'ın ana vatana dâhil olması
Muharebesi ve Büyük Zafer (26 Ağustos 9 Eylül için çalıştı. Kendisinde mevcut karaciğer yetmezliği
1922) Ocak 1938'de daha da belirginleşti. Büyük Önder
son günlerini İstanbul’da sürekli doktorların
gözetiminde geçirdi. 10 Kasım 1938 Perşembe
Sakarya Zaferi’nden sonra 19 Eylül 1921'de günü saat dokuzu beş geçe Dolmabahçe Sarayı'nda
Türkiye Büyük Millet Meclisi, Mustafa Kemal'e hayata gözlerini kapadı. Ölümü bütün dünyada
Mareşal rütbesi ve Gazi unvanı verdi. Kurtuluş derin akisler yaptı ve büyük üzüntü yarattı.
Savaşı, 24 Temmuz 1923'te imzalanan Lozan
Antlaşması'yla sonuçlandı. Böylece Sevr Atatürk'ün naaşı, Dolmabahçe Sarayı salonunda
Antlaşması'yla paramparça edilen, Türklere 5-6 il özel bir katafalka yerleştirildi. Türk bayrağına sarılı
büyüklüğünde vatan bırakılan Türkiye toprakları ve başında silâh arkadaşlarının nöbet tuttuğu
üzerinde ulusal birliğe dayalı yeni Türk devletinin mukaddes tabut, üç gün müddetle milletin
kurulması için hiçbir engel kalmadı. ziyaretine bırakıldı. Cenazenin Ankara'ya nakil
işlemi 20 Kasım'da gerçekleştirildi. 21 Kasım'da
büyük törenle Etnografya Müzesi'ndeki geçici
23 Nisan 1920'de Ankara'da TBMM'nin kabrine kondu. Cenaze törenine bütün dünya
açılmasıyla Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşu devletleri özel temsilciler gönderdi. Çanakkale'de
müjdelenmiştir. Meclisin Türk Kurtuluş Savaşı'nı ve diğer muharebelerde ona karşı savaşmış yabancı
başarıyla yönetmesi, yeni Türk devletinin generaller törende bilhassa dikkati çekiyordu.
kuruluşunu hızlandırdı. 1 Kasım 1922'de hilâfet Atatürk’ün naaşı, 10 Kasım 1953 tarihinde yapılan
ve saltanat birbirinden ayrıldı, saltanat kaldırıldı. büyük bir devlet töreni ile Etnografya Müzesi’ndeki
Böylece Osmanlı İmparatorluğu'yla yönetim bağları geçici kabirden alınarak Anıtkabir’deki ebedî
koparıldı. 30 Ekim 1923 günü İsmet İnönü tarafından istirahatgâhına gömüldü.
Cumhuriyet’in ilk hükümeti kuruldu. Türkiye
Cumhuriyeti, "Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir"
ve "Yurtta barış cihanda barış" temelleri üzerinde
yükselmeye başladı. Atatürk sık sık yurt gezilerine
7